สนทนาธรรม ฟังธรรม อ่านธรรมะ บทความธรรมะ หลักธรรมคำสอน กฎแห่งกรรม dhamma

ใบที่ ๑๓.
บุคคลข้ามห้วงน้ำ คือ กิเลส ได้ด้วยศรัทธา
ข้ามมหาสมุทรแห่งทุกข์ ได้ด้วยความไม่ประมาท
จะล่วงทุกข์ ได้ด้วยความเพียร
จะบริสุทธิ์ ได้ด้วยปัญญา
ชีวิตของบุคคลผู้เป็นอยู่ด้วยปัญญา ประเสริฐที่สุด
บุคคลเชื่อธรรมของพระอรหันต์ทั้งหลาย ฟังอยู่ด้วยดี ย่อมได้ปัญญา
ผู้ให้ย่อม ผูกมิตรไว้ได้

-------------------------
ศรัทธา พาข้าม แอ่งโอฆะ
จาคะเป็น ผู้ให้ ได้สหาย
อย่าประมาท จึงรอด ไม่วอดวาย
ปัญญาได้ จากฟัง อันตั้งใจ
อันมนุษย์ บริสุทธิ์ สุดล้ำเลิศ
ปัญญาเกิด เห็นแจ้ง แถลงไข
รู้รูปนาม ตามจริง สิ่งเปลี่ยนไป
เกิดดับใน ไตรลักษณ์ ประจักษ์จริงฯ

ใบที่ ๑๔.
ให้มีศีลอันบริสุทธิ์หมดจดด้วยดี และทำทิฏฐิเป็นความเห็นที่ถูกตรง
โดยอาศัยศีล ตั้งอยู่ในศีลแล้วพึงอบรมสติปัฏฐานสี่เถิด

-----------------------------------

ศีลย่อมนำ ความดี ทวีเพิ่ม
ช่วยส่งเสริม สมาธิ นิมิตใส
อันทิฏฐิ ถูกต้อง ทำนองนัย
จึงตั้งใจ เริ่มก้าว ภาวนา
มีสติ ดำริรู้ อยู่กับกาย
รู้สึกภาย ในตัว ทั่วทิศา
ตามดูจิต คิดเขว เวทนา
เย ธรรมา ปรากฏชัด ปัจจุบันฯ

ใบที่ ๑๕.
ให้ทำความดี ทำพละห้าคือ ศรัทธา วิริยา สติ สมาธิ ปัญญา

***********************

อันความดี คนดี ที่ทำง่าย
คนชั่วร้าย ทำยาก ลำบากเขลา
ความอัปรีย์ กาลีชั่ว ชอบมัวเมา
กระทำเอา เบาสบาย อย่างง่ายดาย
-----------
ศรัทธา วิริยา สมาธิ
มีสติ ปัญญา พาเฉิดฉาย
ห้าอย่างนี้ มีไว้ ไม่เสื่อมคลาย
บุญมากมาย ไหลหลั่ง ดั่งจินดาฯ

ใบที่ ๑๖.
ใครให้ทาน หมั่นละ ความตระหนี่
เกิดใหม่เป็น เศรษฐี ไม่ขี้เหนียว
ไม่ฆ่าสัตว์ ตัดชีพ จนซีดเซียว
แข็งแรงเรี่ยว เกิดอีก หลีกโรคภัย
ไม่โมโห โกรธจุก ผูกอาฆาต
จักองอาจ เกิดมา น่าเลื่อมใส
ไม่ได้คิด ริษยา อิจฉาใคร
เกิดมาใหม่ เป็นท้าว เจ้าเผ่าพงศ์
ใครเคารพ นบนอบ ลุกตอบรับ
เกิดใหม่นับ ตระกูลสูง เหมือนยูงหงส์
ใครสอบถาม ความจริง สิ่งปลดปลง
เกิดใหม่องค์ ปัญญาแจ้ง ดั่งแสงทองฯ

ใบที่ ๑๗.
ไม่หลงโลก แสนสวย ด้วยแสงสี
บ่มอินทรีย์ แน่วแน่ ให้แก่กล้า
รู้ประมาณ เพียรเพ่ง เร่งภาวนา
หมู่มารา ข่มเหง ไม่เกรงกลัว
ไม่คำนึง ถึงสิ่งผ่าน ไปนานแล้ว
ไม่รอแกร่ว สิ่งไม่มา น่าปวดหัว
ทำวันนี้ ดีที่สุด จุดคุ้มตัว
ทั้งดีชั่ว พรุ่งนี้อาจ พลาดจากกันฯ

ใบที่ ๑๘.

ผลกรรม นำมา ซึ่งวิบาก
จักทุกข์ยาก ตรากตรำ เพราะทำไว้
เหมือนเป็นหนี้ หนีไป กระไรได้
ต่างชดใช้ หนี้กรรม ที่ทำมา
ความบาปแม้ แต่น้อย บ่อยๆเข้า
เหมือนเพลิงเผา จากน้อย ค่อยโหมหา
อันความดี มีน้อย คอยเวลา
แม้มาช้า แต่ผลลัพธ์ ประทับใจ
ภูมิพิภพ ของมนุษย์ นี้สุขทุกข์
คลอเคล้าคลุก ให้เห็น เป็นวิสัย
ใครตาดี มีปัญญา วิปัสสนานัย
เห็นไตรลักษณ์ ประจักษ์ใจ ใกล้นิพพานฯฯ

ใบที่ ๑๙.

อันธรรมะ แท้จริง สิ่งล้ำลึก
ใช่ว่าตรึก นึกไป กระไรได้
ปรมัตถ์ สัจจะ จักเข้าใจ
ต้องอาศัย ปัญญา มาแสดง
สังขารเปลี่ยน แปรไป ในไตรลักษณ์
พึงประจักษ์ เห็นภัย น่าหน่ายแหนง
สุญญตา ปรากฏ หมดเคลือบแคลง
ปัญญาแจ้ง แจ่มกระจ่าง ทางนิพพานฯฯ

ใบที่ ๒๐.

ผู้คิดว่าจะรักษาตน  แม้เข้าห้องปิดให้มิดชิด 
วางกำลังอารักขาดี  ก็ไม่ชื่อว่ารักษาตน,
แต่หากเป็นคฤหัสถ์ทำบุญทั้งหลาย
มีทานและศีลเป็นต้น
หรือหากเป็นบรรพชิตก็ขวนขวายในวัตรปฏิบัติ
เล่าเรียน  และมีโยนิมนสิการเป็นต้น
จึงชื่อว่า รักษาตน
(ธ.อ.๓/๑๘๘-๑๙๔)


อันบุญทำ กรรมแต่ง แปลงสังขาร
อุปาทาน ยึดติด สนิทสนม
ผัสสะ เวทนา มาชอบชม
ธัมมารมณ์ ปรากฏ บดบังใจ
อายตนะ ตา หู จมูก ลิ้น
ทั้งกายินทร์ จินต์จง อย่าสงสัย
เพียงเกิดขึ้น ตั้งอยู่ ครู่ดับไป
อยู่ที่ใจ ใครรู้พลัน ทันปล่อยวางฯฯ

ใบที่ ๒๑.

มีอินทรีย์ห้าให้เสมอกัน

ศรัทธา วิริยะ แล สติ
สมาธิ ปัญญามี อินทรีย์ห้า
ไม่หย่อน-ตึง ขึงขัด มัชฌิมา
เดินพร้อมหน้า ประสบ พบนิพพานฯฯ
------------------------
ศรัทธาล้ำหน้าปัญญา กลายเป็นเชื่อง่ายงมงาย
ปัญญาล้ำหน้าศรัทธา กลายเป็นหัวดื้อดึงดัน
ความสงบล้ำหน้าวิริยะ กลายเป็นความเกียจคร้าน
วิริยะล้ำหน้าความสงบ กลายเป็นความฟุ้งซ่าน

ใบที่ ๒๒.

เพื่อประโยชน์ โทษไม่มี ดีทุกอย่าง
ทั้ง ๓ ทาง ทำครบ สบสุขศานติ์
สุขโลกนี้ ดีโลกหน้า สองประการ
สามนิพพาน สิ้นทุกข์ สุขอุรา

สุขโลกนี้ สี่ข้อ มีต่อกัน
พึงขยัน หมั่นหา มารักษา
กัลยาณมิตร คิดดี มีเมตตา
สมชีวา เปรมปรีดิ์ มีพอกิน

สุขโลกหน้า อย่าท้อ ก่อศรัทธา
มีปัญญา จาคะ รักษาศีล

สุขสูงสุด หลุดพ้น จากมลทิน
กิเลสสิ้น สูญไป ได้นิพพาน
------------------------

ประโยชน์ในชาตินี้
๑. อุฏฐานสัมปทา  ขยัน หมั่นหาทรัพย์ ประกอบอาชีพที่สุจริต
๒. อารักขสัมปทา  รักษาทรัพย์ที่หามาได้
๓. กัลยาณมิตตตา มีมิตรที่ดีงาม
๔. สมชีวิตา การเลี้ยงชีวิตตามสมควร
-------------------
ประโยชน์ในโลกหน้า 
๑. สัทธาสัมปทา
๒. สีลสัมปทา
๓. จาคสัมปทา
๔. ปัญญาสัมปทา
------------------
ปรมัตถประโยชน์  ได้แก่ นิพพานสมบัติ อันเป็นบรมสุข

ใบที่ ๒๓.

ทั้งสุขทุกข์ คลุกคลี มีในโลก
ลาภยศโชค ขึ้นลง ไม่คงที่
เสียงสรรเสริญ เยินยิน นินทามี
แปดอย่างนี้ มีอยู่ คู่โลกา

อยากได้ดี มีตลอด ปลอดจากร้าย
มิสมหมาย ไปได้ อย่าใฝ่หา
ประสบทุกข์ สุขบ้าง บางเวลา
สรรเสริญ นินทา มาคู่กัน

ปุถุชน คนเรา ยังเมามาย
กิเลสร้าย โทโส และโมหัน
โลภา มานะ ปะทะกัน
คอยปลุกปั่น ทำให้ ใจแปรปรวน

พระอริยะ ละได้ ไม่แกว่งไกว
สุขทุกข์ใด ไม่เฉ ให้เหหวน
สรรเสริญ เยินยอ พอสมควร
ไม่ปั่นป่วน กวนใจ ไหวอุรา
----------------------
ปุถุชนย่อมไหวหวั่นเมื่อกระทบโลกธรรมแปด
เหมือนผืนธงย่อมสะบัดสัดส่ายเมื่อลมเป่า
พระอริยะแล้วเท่านั้นจึงสงบเฉยได้จริง
หากมิใช่แล้วไซร้..จะไม่หวั่นไหวเมื่อกระทบโลกธรรมแปดนี้..หาไม่มี

ใบที่๒๔.

โลกียะ คละคลุก ความทุกข์เข็ญ
ทนลำเค็ญ แค้นคับ แสนสับสน
มีโลภะ เป็นพระเอก เสกเวทย์มนต์
ร่ายตัวตน ปนหยิ่ง ดำดิ่งลง

ในรูปรส กลิ่นเสียง เรียงสัมผัส
ที่ร้อยรัด กลัดกลุ้ม จนลุ่มหลง
ความประมาท ธาตุขันธ์ ว่ามั่นคง
หมายดำรง อยู่ยั้ง อย่างยั่งยืน

อนิจจา สรรพสิ่ง เห็นจริงชัด
ย่อมส่ายซัด พลัดไป ไม่อาจฝืน
โลกโลกีย์ มีประจำ อย่างกล้ำกลืน
เหมือนหลับตื่น ฟื้นมา ไขว่คว้าลม
-----------------------
โลกโลกีย์เหมือนความฝันที่ตื่นมาคว้าอะไรไม่ได้
มีโลภะความอยากทั้งรูปรสกลิ่นเสียงสัมผัส
ทั้งอยากมี อยากเป็น อยากได้ และไม่อยาก
ปลุกปั่นจนคับแค้นต้องเผชิญความพลัดพรากสูญเสีย
แม้ร่างกายตนก็ดำรงคงอยู่เพียงไม่นาน